Οι ανεμογεννήτριες παρασύρουν στην "πτώση" τους και τους Πράσινους, στη Γερμανία

Παρά την αυξανόμενη δημοφιλία τους στη Γερμανία και αλλού στην Ευρώπη, οι Πράσινοι τα πήγαν άσχημα στις εκλογές στο γερμανικό κρατίδιο της Θουριγγίας και το εθνικιστικό κόμμα Alternative for Germany (AfD) τα πήγε πολύ καλά. Ένας σημαντικός λόγος γι' αυτό είναι ότι οι Πράσινοι υποστηρίζουν την αιολική ενέργεια και το Afd μάχεται ενάντια στις ανεμογεννήτριες. Οι τεράστιοι ανεμόμυλοι έχουν γίνει τόσο αντιπαθείς στην κοινή γνώμη, που η κατασκευή τους στη Γερμανία έχει σχεδόν σταματήσει.

Υπάρχουν περίπου 30.000 ανεμογεννήτριες (α/γ) στη Γερμανία, περισσότερες από οπουδήποτε αλλού στην Ευρώπη. Μόνο η Κίνα και οι ΗΠΑ, και οι δύο πολύ μεγαλύτερες χώρες, έχουν περισσότερες. Η Γερμανία πήρε το 23,5% της ενέργειάς της από τον άνεμο φέτος. Είναι η μεγαλύτερη πηγή ανανεώσιμης ενέργειας για τη χώρα. Αλλά στο πρώτο μισό του 2019, μόνο 35 νέες τουρμπίνες προστέθηκαν -82% λιγότερες, συγκριτικά με το πρώτο εξάμηνο του 2018. Η περσινή χρονιά ήταν επίσης κακή: μόνο 743 τουρμπίνες προστέθηκαν, συγκριτικά με τις 1.792 το 2017.

Αυτό συμβαίνει επειδή γίνεται όλο και πιο δύσκολο να δοθεί άδεια για την ανέγερση α/γ. Οι τοπικοί κανονισμοί γίνονται όλο και πιο αυστηροί. Η Βαυαρία αποφάσισε το 2014 ότι η απόσταση μιας α/γ από την κοντινότερη οικία θα πρέπει να είναι 10 φορές το ύψος του ιστού, το οποίο, δεδομένης της πυκνής δόμησης, καθιστά πολύ δύσκολο να βρεθεί κατάλληλο σημείο. Η ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας πρακτικά έχει σταματήσει στο κρατίδιο. Το Βραδεμβούργο, το κρατίδιο όπου βρίσκεται το Βερολίνο, πέρασε έναν νόμο φέτος, με τον οποίο απαιτείται από τις εταιρείες αιολικών πάρκων να πληρώνουν 10.000 € ανά τουρμπίνα κάθε χρόνο στις κοινότητες σε απόσταση 3 χλμ από τις ανεμογεννήτριες.

Τα αιολικά προγράμματα επίσης συχνά απορρίπτονται ή σταματούν επειδή θεωρείται ότι παρεμβαίνουν στις στρατιωτικές επικοινωνίες, τον έλεγχο εναέριας κυκλοφορίας ή τη μετάδοση ραδιοφωνικών σταθμών.

Παράλληλα, οι τοπικοί αντίπαλοι των αιολικών πάρκων συχνά πάνε στα δικαστήρια για να σταματήσουν νέες εγκαταστάσεις ή να διαλυθούν οι ήδη υπάρχουσες. Σύμφωνα με το αιολικό λόμπι BWE, 325 ανεμογεννήτριες με συνολική απόδοση πάνω από ένα γίγαβατ (περίπου το 2% της συνολικής εγκατεστημένης απόδοσης) είναι μπλοκαρισμένες σε νομικές διαδικασίες. Η ειρωνεία είναι ότι οι διάδικοι συχνά είναι τόσο "πράσινοι" όσο και οι αντίπαλοι των αιολικών. Ένας από αυτούς είναι η μεγάλη, συντηρητική οργάνωση NABU, η οποία λέει ότι δεν είναι εναντίον της αιολικής ενέργειας, απλώς απαιτεί ο σχεδιασμός των εγκαταστάσεων να λαμβάνει υπόψιν την προστασία της φύσης. Περίπου οι μισοί από όσους παραπονούνται στοχεύουν στην προστασία διαφόρων ειδών πτηνών και νυχτερίδων. Άλλοι ισχυρίζονται ότι οι ανεμογεννήτριες κάνουν πολύ θόρυβο ή εκπέμπουν πολλούς, χαμηλής συχνότητας υπόηχους. Άσχετα από την εγκυρότητα αυτών των ισχυρισμών, τα προγράμματα μπλοκάρονται στα δικαστήρια, ακόμα και αν έχουν υπερπηδήσει αρκετά εμπόδια προκειμένου να πάρουν άδεια.

Ένας άλλος λόγος για τις τοπικές αντιδράσεις στα αιολικά πάρκα είναι ο λεγόμενος "Νιμπυϊσμός" (NIMBY = Not In My Back Yard, δηλ. Όχι Στην Αυλή Μου): Στον κόσμο δεν αρέσει το πώς οι ανεμογεννήτριες αλλάζουν το τοπίο. Υπάρχει ακόμα και όρος γι' αυτό, στα Γερμανικά "Verspargelung", που μεταφράζεται περίπου ως η μόλυνση από γιγάντια σπαράγγια! Στην Θουριγγία, οι ντόπιοι τρομοκρατήθηκαν από ένα σχέδιο της τοπικής κυβέρνησης (στην οποία συμμετέχουν και οι Πράσινοι) να κόψει δύο κομμάτια από ένα αγαπημένο δάσος για τις ανεμογεννήτριες. Υπάρχουν 40 ομάδες κατοίκων που παλεύουν ενάντια σε περισσότερες ανεμογεννήτριες, σε ένα μικρό κρατίδιο των 2 εκατομμυρίων κατοίκων, και φαίνεται να έχουν αποτέλεσμα. Μόνο 6 α/γ εγκαταστάθηκαν έως τώρα φέτος, συγκριτικά με 51 το 2017. Παρότι οι περισσότερες πρωτοβουλίες έχουν περιβαλλοντικά κίνητρα και οι ακτιβιστές δεν θέλουν να έχουν καμία σχέση με το AfD, οι απλοί ψηφοφόροι που θέλουν να δουν λιγότερες α/γ, πηγαίνουν στο κόμμα που τους υπόσχεται να σταματήσει τα προγράμματα.

Αυτό το άσχημο πολιτικό και ρυθμιστικό κλίμα δημιουργεί ανασφάλεια στους επενδυτές, καθώς η Γερμανική κυβέρνηση ετοιμάζεται να σταματήσει τις επιδοτήσεις για την αιολική ενέργεια. Αυτός ο φαύλος κύκλος, λογικά, θα φέρει ανησυχίες στη βιομηχανία των ανανεώσιμων. Μια πρόσφατη μελέτη για το λόμπι VDMA προέβλεψε ότι, αν παραμείνουν τα υπάρχοντα εμπόδια, η εργασία στην εγχώρια αιολική βιομηχανία, η οποία αριθμεί σήμερα 64.200 άτομα, θα πέσει κατά 27% μέχρι το 2030.

Εντωμεταξύ, η γερμανική κυβέρνηση, έχοντας επίγνωση των δυσκολιών στην αιολική ενέργεια, προσπαθεί να δώσει την έμφαση σε νέο φιλόδοξο σχέδιο ηλιακής ενέργειας. Αλλά είναι δύσκολο να πούμε κατά πόσον η ενέργεια από τα φωτοβολταϊκά (που σήμερα είναι το 10% του γερμανικού ενεργειακού μίγματος) μπορεί να αναπληρώσει την χωλαίνουσα ανάπτυξη των αιολικών. Άλλωστε, η Γερμανία δεν είναι και η πιο ηλιόλουστη χώρα...

Χωρίς τεχνολογικές καινοτομίες (για παράδειγμα αποθήκευση ενέργειας, που θα βοηθούσε να μην είναι απαραίτητες τόσες πολλές α/γ) η Γερμανία, και μετά από αυτήν και άλλες χώρες που προσπαθούν να φτιάξουν μια γενιά ανανεώσιμης ενέργειας, θα είναι δύσκολο να ανεβάσουν την παραγωγή στο επίπεδο που απαιτούν οι κλιματικοί στόχοι. Για την ανανεώσιμη ενέργεια, ο ανταγωνισμός από τα ορυκτά καύσιμα δεν είναι το μόνο πρόβλημα: οι τοπικές πολιτικές μπορεί να είναι ένα ακόμα μεγαλύτερο εμπόδιο. 

Πηγή: bloomberg 

Μετάφραση: Μαντάτα