Ολλανδία - Τουρκία: Το χρονικό της κρίσης

Πώς οι δύο χώρες έφτασαν στο σοβαρό διπλωματικό επεισόδιο που κορυφώθηκε με την απέλαση της Τουρκάλας Υπουργού το βράδυ του Σαββάτου. Οι αντεγκλήσεις, οι διαδηλώσεις και η θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που βλέπει χάσμα ΕΕ- Τουρκίας.

Η Ολλανδία απέλασε την Τουρκάλα υπουργό Οικογενειακών Υποθέσεων η οποία μετέβη στο Ρότερνταμ, λίγες ώρες αφού είχε εμποδίσει την έλευση στη χώρα του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μελβούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος θα συμμετείχε σε μια εκδήλωση υποστήριξης του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Αντιδρώντας στο γεγονός ότι οι ολλανδικές αρχές απαγόρευσαν στο αεροπλάνο του Μεβλούτ Τσαβούσογλου να προσγειωθεί σε ολλανδικό έδαφος, η Άγκυρα απέκλεισε την ολλανδική πρεσβεία και το προξενείο, χαρακτηρίζοντας την απόφαση της Χάγης «απομεινάρια ναζισμού».

Ωστόσο ο Τσαβούσογλου κατάφερε να προσγειωθεί χθες βράδυ στην πόλη Μετς στην ανατολική Γαλλία, όπου αναμένεται να συμμετάσχει σήμερα σε μια εκδήλωση, έπειτα από πρόσκληση της τοπικής πτέρυγας της Ένωσης Ευρωπαίων Τούρκων Δημοκρατών, που διοργανώνει προεκλογικές συγκεντρώσεις για το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν.

Μια γαλλική διπλωματική αρχή επιβεβαίωσε ότι «ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών ενημερώθηκε για την έλευση του Τούρκου υπουργού», υπογραμμίζοντας ότι «το γεγονός ότι ο Τούρκος υπουργός θα μπορέσει να κάνει τη συγκέντρωσή του (…) πηγάζει από την ελευθερία του συναθροίζεσθαι».

Στο μεταξύ η Τουρκάλα υπουργός Οικογενειακών Υποθέσεων Φατμά Μπετούλ Σαγιάν Καγιά έφτασε οδικώς στο Ρότερνταμ από το Ντίσελντορφ της Γερμανίας χθες βράδυ, όμως δεν της επετράπη η είσοδος στο τουρκικό προξενείο και οδηγήθηκε και πάλι στα γερμανικά σύνορα από την ολλανδική αστυνομία.

Η ολλανδική κυβέρνηση κατήγγειλε την «ανεύθυνη επίσκεψη» της Καγιά. «Η επίσκεψη της Φατμά Μπετούλ Σαγιάν Καγιά ήταν ανεύθυνη. Μέσω επικοινωνίας με τις τουρκικές αρχές τις ενημερώσαμε επανειλημμένα ότι η Καγιά δεν ήταν ευπρόσδεκτη στην Ολλανδία. Παρόλα αυτά εκείνη αποφάσισε να ταξιδέψει», ανέφερε σε ανακοίνωσή της.

«Δεν θα φύγω μέχρι να μου επιτρέψουν να συναντηθώ με τους συμπολίτες μας, ακόμη και για πέντε λεπτά», είχε τονίσει η Τουρκάλα υπουργός.

Σχεδόν χίλιοι διαδηλωτές κρατώντας τουρκικές σημαίες είχαν συγκεντρωθεί το βράδυ κοντά στο τουρκικό προξενείο του Ρότερνταμ, προτού διαλυθούν από την αστυνομία, η οποία έκανε χρήση αντλιών νερού.

«Οι άνθρωποι είναι πραγματικά οργισμένοι. Αισθάνονται ότι καταστέλλεται η ελευθερία έκφρασης τους», δήλωσε ο Σάαντ Μάρτι, 50 ετών.

Η επίσκεψη Τσαβούσογλου τροφοδοτούσε εντάσεις μεταξύ των δύο χωρών εδώ και αρκετές ημέρες, με τη Χάγη να αρνείται να δεχθεί μια κυβερνητική επίσκεψη με στόχο «να διεξάγει πολιτική εκστρατεία για ένα δημοψήφισμα».

Χθες το απόγευμα ο Ερντογάν αντέδρασε καταγγέλλοντας «τα απομεινάρια του ναζισμού». Δηλώσεις τις οποίες ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε χαρακτήρισε «τρελές» και «απαράδεκτες», ενώ τις καταδίκασε και ο δήμαρχος του Ρότερνταμ.

Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της Χάγης ότι δεν επιτρέπει στο αεροπλάνο του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών να προσγειωθεί, η Άγκυρα απάντησε αποκλείοντας την πρόσβαση στην ολλανδική πρεσβεία και το προξενείο «για λόγους ασφαλείας».

Στην Κωνσταντινούπολη περίπου χίλιοι άνθρωποι συγκεντρώθηκαν μπροστά στο προξενείο φωνάζοντας συνθήματα υποστήριξης στον Ερντογάν.

Σύμφωνα με τις εικόνες που μετέδωσε το τηλεοπτικό δίκτυο NTV, διαδηλωτές πέταξαν αυγά και πορτοκάλια και στην ολλανδική πρεσβεία στην Άγκυρα.

Η Τουρκία προειδοποίησε ότι θα υπάρξουν αντίποινα "με τους πιο σκληρούς τρόπους" στις ενέργειες της Ολλανδίας. "Έχουμε διαμαρτυρηθεί για την κατάσταση με τον πιο έντονο τρόπο και έχει μεταφερθεί στις ολλανδικές αρχές ότι θα υπάρξουν αντίποινα με τους πιο σκληρούς τρόπους. Θα απαντήσουμε αναλόγως σε αυτή την απαράδεκτη συμπεριφορά", τόνισε ο Γιλντιρίμ σε ανακοίνωσή του.

Ο Τσαβούσογλου θα συμμετείχε σήμερα σε μια εκδήλωση στη Ζυρίχη, όμως αυτή ακυρώθηκε μετά την άρνηση του ξενοδοχείου που θα τη φιλοξενούσε, σύμφωνα με την ελβετική ραδιοφωνία- τηλεόραση (RTS).

Εξάλλου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι δεν επιθυμεί την επιστροφή του Ολλανδού πρεσβευτή, που βρίσκεται σε άδεια, στην Άγκυρα «για κάποιο χρονικό διάστημα».

Η τουρκική κυβέρνηση βασίζεται στην εκστρατεία της στην Ευρώπη για να πείσει τη διασπορά να ψηφίσει «ναι» στο δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου για την ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου.

Η κρίση μεταξύ Ολλανδίας και Τουρκίας σημειώνεται λίγες ημέρες πριν τις ολλανδικές βουλευτικές εκλογές της Τετάρτης, έπειτα από μια προεκλογική εκστρατεία στο επίκεντρο της οποίας βρέθηκε το ισλάμ.

Το αντιισλαμικό, ακροδεξιό κόμμα του Γκέερτ Βίλντερς εμφανίζεται στις δημοσκοπήσεις να κερδίζει τη δεύτερη θέση.

Η προεκλογική εκστρατεία του Ερντογάν έχει προκαλέσει εντάσεις και με τη Γερμανία, καθώς πολλές γερμανικές πόλεις ακύρωσαν εκδηλώσεις υπέρ του Τούρκου προέδρου.

Παγώνει η χρηματοδότηση από τον Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας

Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρεί στο εν μέρει «πάγωμα» της χρηματοδότησης από τον Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ) προς την Τουρκία, καθώς η χώρα «κινείται μακριά από την Ευρώπη», δήλωσε ο Ευρωπαίος επίτροπος, αρμόδιος για τη Διεύρυνση, Γιοχάνες Χαν.

Η Τουρκία δεν κινείται προς την κατεύθυνση της Ευρώπης, αλλά σε αντίθετη τροχιά

«Η Τουρκία δεν κινείται προς την κατεύθυνση της Ευρώπης, αλλά σε αντίθετη τροχιά. Είμαστε νομικά δεσμευμένοι να συσχετίζουμε την οικονομική στήριξη με την πρόοδο που καταγράφει κάθε (υποψήφια) χώρα», τόνισε ο Χαν στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (DPA).

Όπως είπε, η αρνητική πορεία της Άγκυρας ξεκίνησε να καταγράφεται ακόμα και πριν την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου και σημείωσε πως η πορεία της Τουρκίας δεν κινείται ενάντια «μόνο στα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά ενάντια και στα πρότυπα του διεθνούς δικαίου».

Δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη ποιο μέρος της χρηματοδοτικής βοήθειας θα ανασταλεί και για πόσο χρονικό διάστημα. Δικαιούχοι της βοήθειας του ΜΠΒ είναι οι υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες χώρες για ένταξη.

Οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, οι οποίες αναλύονται σε 35 κεφάλαια για συγκεκριμένους θεματικούς και θεσμικούς τομείς, άρχισαν το 2005, αλλά έως σήμερα έχει συντελεστεί μικρή πρόοδος αυτών.

Οι κυβερνήσεις των κρατών–μελών της Ένωσης τηρούν διαφορετική πολιτική αναφορικά με τη στάση που πρέπει να υιοθετηθεί απέναντι στα πλήγματα που υφίσταται η δημοκρατία στην Τουρκία, με ορισμένες από αυτές να ζητούν πάγωμα των διαπραγματεύσεων για την ένταξη της χώρας στην Ένωση και άλλες να τάσσονται υπέρ της συνέχισης του διαλόγου.