Οι αριστεροί αντι-ιμπεριαλιστές των Σκοπίων (συνέντευξη με τον Νίκολα Σλαβέβσκι)


Η Levica σχηματίστηκε το 2015 στη «Δημοκρατία της Μακεδονίας» από μια ομάδα αριστερών ακτιβιστών που έφυγαν από το DSP Lenka και το LD Solidarnost. Πρόκειται για ένα ευρύ αριστερό εργατικό λαϊκό κόμμα, που στόχο έχει να αλλάξει το παρόν κοινωνικοοικονομικό σύστημα σε ένα πιο ισότιμο και δημοκρατικό σοσιαλιστικό σύστημα.Όσο για την ονομασία, θεωρεί ότι είναι δευτερεύον πρόβλημα.


– Ποια είναι τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα σήμερα στη χώρα σας; Ποια η δική σας παρέμβαση;

Οι συνθήκες εργασίας είναι απελπιστικές, το εργατικό δυναμικό φθηνό και ο συνδικαλισμός σχεδόν αδύνατος. Οι επιθεωρήσεις εργασίας είναι διεφθαρμένες και η δικαιοσύνη είναι γεμάτη κενά τα οποία αξιοποιεί η αστική τάξη για να τους καταστείλει και να τους εκβιάσει. Η Levica προσφέρει νομική βοήθεια στους εργαζόμενους και κάνει ό,τι μπορεί για να τους βοηθήσει να οργανωθούν, αν και είναι γεγονός ότι το εργατικό κίνημα βρίσκεται πολύ πίσω.

-Ποιες ήταν οι κυριότερες συνέπειες από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και της πλήρους κυριαρχίας των καπιταλιστικών και νεοφιλελεύθερων σχέσεων;

Καθώς προχωρούσε η διαδικασία μετασχηματισμού από την κοινωνική στην ιδιωτική ιδιοκτησία, δημιουργήθηκε μια έντονη κοινωνική ανισότητα, η οποία συνέβαλε στη διαδικασία μετατροπής των παλαιών χωρών της Γιουγκοσλαβίας σε μια καινούρια αγορά για τη δυτική βιομηχανία. Η αποβιομηχανοποίηση των χωρών έφερε μεγάλη ανεργία και φθηνή εργασία, ενώ συνέχισε να αυξάνει την ταξική ανισότητα. Σήμερα, η Μακεδονία είναι το κράτος με τη μεγαλύτερη ταξική ανισότητα στην Ευρώπη.

– Ας μιλήσουμε για το θέμα της ονομασίας ή αλλιώς για το λεγόμενο «Μακεδονικό ζήτημα». Ποια είναι η θέση της οργάνωσής σας;

Η διαμάχη για το όνομα είναι δευτερεύον πρόβλημα και για τα δύο κράτη. Η επίλυση αυτού του προβλήματος δεν θα γίνει για να βελτιωθεί η καθημερινότητα των εργαζομένων, ούτε στη Μακεδονία ούτε στην Ελλάδα. Δεν θα λύσει το πρόβλημα της φτώχειας ούτε της ταξικής ανισότητας. Είμαστε μάρτυρες μιας εντατικοποίησης των διαπραγματεύσεων και ο κύριος στόχος είναι η ένταξη της Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, μια εξέλιξη με την οποία η Levica διαφωνεί. Μόνο η αντικαπιταλιστική Αριστερά και στα δύο κράτη μπορεί πραγματικά να λύσει το πρόβλημα. Σχετικά με την εθνική ταυτότητα της Μακεδονίας, στηρίζουμε την αρχή της αυτοδιάθεσης, αλλά απορρίπτουμε τη μυθοποίηση και την προσπάθεια κατασκευής μιας μακεδονικής ταυτότητας με εθνικιστικό τρόπο. Δεν υπάρχουν αρχαία έθνη, τα έθνη είναι μια σύγχρονη έννοια που δημιουργήθηκε μαζί το έθνος-κράτος και από αυτή τη σκοπιά το μακεδονικό κράτος είναι ένα σλαβικό έθνος και δεν έχει καμία σχέση με τους αρχαίους Μακεδόνες.

– Ποια είναι η θέση σας για τις σχέσεις μεταξύ των εθνοτήτων στην πΓΔΜ και ιδιαίτερα για το θέμα της αλβανικής μειονότητας και τις αποσχιστικές τάσεις;

Στα Βαλκάνια δεν υπάρχει ούτε ένα κράτος που να μην έχει ιστορία καταστολής κάποιας εθνικής μειονότητας. Η αλβανική μειονότητα υπέστη καταστολή τη δεκαετία του ’90, γεγονός που οδήγησε στη σύγκρουση του 2001, η οποία επιλύθηκε με τη «Συμφωνία της Οχρίδας». Η αλβανική μειονότητα απέκτησε δικαιώματα. Η διαδικασία ριζοσπαστικοποίησής της, ωστόσο, οδήγησε στη δημιουργία μονάχα εθνικιστικών αλβανικών κομμάτων που δεν προσφέρουν τίποτα άλλο παρά μια εθνικιστική ρητορική. Ωστόσο, πέρα από την αλβανική μειονότητα, υπάρχουν και Τούρκοι, Σέρβοι, Βλάχοι, Ρομά και άλλες μειονότητες. Η χρήση της αλβανικής γλώσσας είναι ένα δικαιολογημένο αίτημα του αλβανικού λαού και ο νέος νόμος σημαίνει πολλά, αλλά δεν λύνει τα προβλήματα των εθνοτικών συγκρούσεων. Όσον αφορά τις αποσχιστικές τάσεις, αμφισβητούμε την ύπαρξή τους και αν υπάρχουν, πρόκειται για πολύ μικρές εθνικιστικές ομάδες που δεν αποτελούν απειλή. Καταγράφεται, όμως, μια άνοδος των μακεδονικών εθνικιστικών και φασιστικών ομάδων.

– Ξεκινήσατε καμπάνια κατά του ΝΑΤΟ και παράλληλα θέσατε ως προμετωπίδα το εργατικό ζήτημα. Υπήρξε ανταπόκριση;

Στόχος είναι να μπει η Μακεδονία στο ΝΑΤΟ, οπότε είναι σαφές ότι πρόκειται για κάτι που θα γίνει πολύ σύντομα. Αυτό δεν θα προσφέρει τίποτα το θετικό στον λαό της χώρας. Εκεί θα πάει το 2% του προϋπολογισμού, χρήματα τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για κοινωνικά προγράμματα. Το ΝΑΤΟ είναι ένα εργαλείο ιμπεριαλιστικών συμφερόντων.

– Πρόσφατα έγιναν διαδηλώσεις κατά των παράνομων απολύσεων στο σουπερμάρκετ «VERO» στα Σκόπια. Ποιος είναι ο ρόλος των ελληνικού κεφαλαίου στη χώρα;

Το ελληνικό κεφάλαιο εδώ είναι πιο ισχυρό στον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας, όπου μάλιστα επικρατούν και οι χειρότερες συνθήκες εργασίας. Δεν έχει κάποια ειδική μεταχείριση. Γενικά είναι πολύ σημαντικό για την οικονομία μας, οπότε έχει αρκετά μεγάλη πολιτική επιρροή.

– Ποια είναι η στάση σας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση;

Υποστηρίζουμε την ένταξη σε μια Ευρωπαϊκή Ένωση που θα στηρίζεται στις αρχές της ισότητας και της ισορροπημένης ανάπτυξης, η οποία δεν θα γίνεται προς το συμφέρον της καπιταλιστικής τάξης και των πιο ανεπτυγμένων χωρών. Θεωρούμε ότι πρώτα χρειαζόμαστε την ολοκλήρωση σε επίπεδο Βαλκανίων και στη συνέχεια σε ευρωπαϊκό. Η ιστορία έχει δείξει ότι η ΕΕ δημιουργήθηκε για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της βιομηχανίας και του κεφαλαίου και όχι για να συνενώσει τον ευρωπαϊκό λαό. Συνεπώς, δεν έχει δυνατότητες πραγματικής ανάπτυξης. Είδαμε τι έκανε η ευρωζώνη στην ελληνική οικονομία, δεν υπάρχει περίπτωση να γίνει κάτι διαφορετικό στη χώρα μας.

– Ποια είναι τα βασικά καθήκοντα των αντικαπιταλιστικών δυνάμεων;

Τα βασικά καθήκοντα της Αριστεράς σήμερα είναι να οργανώσει και να καθοδηγήσει την εργατική τάξη στον διεθνή ταξικό αγώνα και να προετοιμάσει τον κόσμο της εργασίας για τις κρίσεις του καπιταλισμού που πρόκειται να ‘ρθούν. Να εξηγήσει στην εργατική τάξη τι είναι αυτό που συμβαίνει και γιατί. Να δώσει μια εναλλακτική απέναντι στο καπιταλιστικό σύστημα.

– Ποια είναι τα πρώτα βήματα που πρέπει να κάνουν οι οργανώσεις της αντικαπιταλιστικής και κομμουνιστικής Αριστεράς στα Βαλκάνια;

Κάθε καπιταλιστικό κράτος χρειάζεται το εθνικιστικό αφήγημα για να διατηρήσει την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων. Η εθνική μας αστική τάξη δεν έχει καμία δύναμη χωρίς τη βοήθεια της διεθνούς αστικής τάξης. Εμείς μόνοι μας δεν μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε, γι’ αυτό πρέπει να ενωθούμε. Το πρώτο βήμα είναι να οργανωθούμε σε βαλκανικό επίπεδο και σε αυτό η ελληνική Αριστερά πρέπει να παίξει ηγετικό ρόλο, καθώς είναι η ισχυρότερη της περιοχής. Αυτή η βαλκανική οργάνωση θα πρέπει να δημιουργήσει μια πλατφόρμα με στόχο τη δημιουργία μιας Βαλκανικής Σοσιαλιστικής Ομοσπονδίας. Στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι αντάρτες και οι λαοί μας νίκησαν, όταν συνεργάστηκαν, όπως μπορούμε να νικήσουμε κι εμείς, αν συνεργαστούμε. Καιρός να συνεργαστούμε, λοιπόν!

(Συνέντευξη στον Γιώργο Μιχαηλίδη)


Σχόλια